Бодлого үгүйлэгдсэн боомт

О.Хосцэцэг

Боомт хаагдахыг тэсэн ядан хүлээдэг сэн. Шивээхүрэн, Гашуунсухайтын боомтууд улиралд 20 хоног ажиллах хуваарьтай. Хуруу даран тоолсон 20 өдөр дуусахад аав ээж хоёр ирнэ. Дүү бид хоёрын дуртай  ундаа, өндөгтэй жигнэмгээс эхлээд боомт нээгдэх дараагийн улирал хүртэл хэрэглэх гурил будаа авчирна. Хэдэн малынхаа ноос ноолуурыг иймэрхүү зүйлээр солиод ирж байгаа нь энэ. “Нойтон арьс биедээ ороогоод хатгаа авсан, гэхдээ гайгүй амжилттай гаргасан, гурван машин цэнэглээд “шатах” шахсан” гээд л томчууд боомтын сонин хачнаа ярьцгаана. Тэдний яриаг сонсоод очиж үзэхийн хүслэн болдог сон. Харин ээж “Жаахан хүүхэд очихын аргагүй муухай газар” гээд намайг халгаагаагүй ээ. Өнөөх “муухай” газарт томилолтоор очих завшаан олдлоо.

Улаанбаатар хотоос 900 гаруй км зам туулж, Шивээхүрэн боомтод ирэв. Дэггүй сэвэлзүүр салхи шанхны үс илбээд нэг л таатай. Нүд алдам зэрэглээт талаа хараад өдөржин шөнөжин дэржигнүүртэй замаар сэгсчүүлсэн биеийн ядаргаа арилах шиг. Эргэн тойрноо ажлаа. Нүүрс ачсан том том машинууд боомтоор гарах гэж дугаарлан зогсжээ. Машинуудын наана шуудайтай цемент овоолчихож. Ямар нэг барилгын ажил эхлэх гэж байгаа бололтой. Боомтын шалган нэвтрүүлэх байрны баруун талд хоёр давхар цагаан байшин, нэлээд хэдэн чингэлэг, арай цаахна хилийн цэргийн сууц харагдана. “Боомт дээр нийтдээ дөрөвхөн байшин байдаг юм уу даа”. “Гурван жилийн өмнө энд ажилчдын сууц гэх юм байсангүй. Хөөрхий нэг эмэгтэй байцаагч хөнжил пүүгээгээ тэврээд унтаж болмоор газар хаана байна, тэнд хоног төөрүүлээд явж байсан. Энэ чинь эмэгтэй хүн шүү дээ гэж бодохоор л өөрийн эрхгүй дотроос нэг юм гогдоод өрөвдөж билээ.” Бүрэн эрхт төлөөлөгч Д.Батбаатар миний сэм уулга алдсаныг сонсчихсон бололтой ийм хариу хэлж байна. Байцаагч эмэгтэйн өрөвдөм амьдралыг харсан даруйдаа хөрөнгө төсөв батлуулан хоёр давхар ажилчдын орон сууц бариулжээ. Энэ сууцанд мэргэжлийн хяналтынхан амьдардаг аж. Харин гаалийнханд  боомтоор нүүрс экспортолдог аж ахуйн нэгжүүд өнгөрсөн жил түр сууц буюу чингэлэг бэлтгэж өгчээ. Чингэлгэн сууц нь халаалт, хөргөлтийн систем, иж бүрэн тавилгатай давгүй тохилог юм билээ. Харин энэ жижигхэн сууцанд олуулаа амьдардаг нь тиймхэн. 

Шалган нэвтрүүлэх байранд арилжааны дөрвөн банк ажилладаг

Сонин санагдаж байгаа биз. “Хаан”, “Капитал”, “Хадгаламж” болон “Голомт” банк энд үйл ажиллагаа явуулдаг. Хилээр орж гарч байгаа хүмүүсийг шалгаж байхад хажуугаар нь банкаар үйлчлүүлэх гэсэн иргэд дугаарлаад л зогсож байна. Шалган нэвтрүүлэх байранд эмх  замбараагүй бужигналдана. Ингэж болдог эсэхийг лавлахад, “Уг нь болохгүй л дээ. Гэхдээ банк байрлачихаар өөр газар байхгүй учраас ингэж зохицоод л ажиллаж байна” гэсэн. Дэргэд банк байх нь эндэхийн ажилчдад ч амар байдаг тул нэг их төвөгшөөгөөд байдаггүй аж.

Сэхэ боомт Шивээхүрэнгээс гоё уу?

Боомт явсан хүмүүсээс үргэлж ингэж асуудаг байлаа. “Ялгаагүй ээ. Бүүр цаашаа Далай хөв нь л гоё” гэж тэд хариулна. Харин одоо их ялгаатай болжээ. Дэлгүүр, зоогийн газар, зочид буудал гэж монголоор хазгай буруу бичсэн хаягтай гурав дөрвөн давхар улаан, шар, цэнхэр байшингууд замын хажуугаар ирийж байна. Сүүлийн ганцхан жилийн дотор ийм олон барилга боссон гэнэ. Боомтын шалган нэвтрүүлэх байр нь цэлгэр тохилог хэрнээ дахиад л засвар хийн янзалж байна.  

Далай хөв рүү өргөн гэгчийн дардан зам тавьчихаж. Бас болоогүй ээ, замын хажуугаар зөндөө мод тариад амжиж. Зам дагуулаад Winsway гэсэн бичигтэй торон хаалтаар хүрээлүүлсэн асар том талбай байна. Энэ талбай манай нүүрсэнд зориулагджээ. Талбайн хажууханд 60-аад хүн байрлахаар гурван давхар байшин дүнхийлгэчихэж. Цонх болгоныхоо хажууд агааржуулагч суурилуулсан харагдана. Энэ сууцанд нүүрсний жолооч нар тухалдаг гэнэ. Тэгэхэд “тавхан” алхмын цаана жолооч байтугай төрийн ажлыг гүйцэтгэдэг гаальчид нэг чингэлэгт гурав, дөрвөөрөө чихэлдээд амьдарч байдаг. Уг нь манайх чинь юмаа зараад орлого олоод байгаа улс шүү дээ. Хар ухаанаар бодоход Монголын тал илүү биш юмаа гэхэд тэнцүү хөгжмөөр л юм. 

Үргэлжлэлийг ММJ сэтгүүлийн аравдугаар сарын дугаараас уншина уу.