Шинэ мэдээ
Эдийн засгийг солонгоруулах шийдэл гаргаж, хуулийн төслийг боловсруулсан байна
УИХ-ын 2022 оны намрын ээлжит чуулганы өчигдрийн /2023.01.19/ нэгдсэн хуралдаанаар Засгийн газраас 2022 оны 12 дугаар сарын 26-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн Казиногийн тухай хуулийн төслийг хэлэлцлээ.
Төслийн талаар Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Х.Нямбаатар танилцуулав.
Чөлөөт бүсийн тухай хууль, “Алсын хараа-2050” бодлогын баримт бичиг, “Төрөөс аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх талаар баримтлах бодлого”-д заасны дагуу чөлөөт бүсэд аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх замаар 90 хувь нь уул уурхайгаас хараат улсынхаа эдийн засгийг солонгоруулах шийдэл гаргаж, уг хуулийн төслийг боловсруулсан байна.
Эрдэс бүтээгдэхүүний экспорт 2022 онд 36.4 хувиар өсжээ
Манай улсын нийт экспортын орлого 2022 оны жилийн эцсийн гүйцэтгэлээр 12.5 сая ам.долларт хүрч өнгөрсөн оны мөн үеэс 3.3 сая ам.доллар буюу 35.7 хувиар өссөн байна.
Үүнээс эрдэс бүтээгдэхүүний экспорт 11.7 сая ам.долларт хүрч өмнөх оны мөн үеийн гүйцэтгэлээс 3.1 сая ам.доллар буюу 36.4 хувиар өссөн хэмээн УУХҮЯ-наас мэдээлэв.
Чулуун нүүрс, зэсийн баяжмал, төмрийн хүдэр, цайрын баяжмал, хайлуур жонш, молибдены баяжмал, боловсруулаагүй нефть, боловсруулаагүй буюу хагас боловсруулсан алт, мөнгө, тунгаасан зэс ба хайлш зэрэг уул уурхайн бүтээгдэхүүн нь нийт экспортын 93.7 хувийг эзэлж буй юм.
БНХАУ-ын эдийн засаг сэргэнэ гэсэн хүлээлттэй холбоотой зэсийн үнэ өсчээ
Лхагва гарагт зэсийн үнэ өнгөрсөн оны зургадугаар сараас хойш хамгийн дээд түвшинд хүрч, зэсийн нөөц буурч, Хятадын эрэлт хэрэгцээ нэмэгдэж байгаа нь үнэ өсөхөд нөлөөлнө гэж таамаглаж байна.
Урьдчилсан таамаглалаар г уравдугаар сард зэсийн үнэ Нью-Йоркийн Comex зах зээл дээр өсч, нэг фунт нь 4.35 ам.долларт (нэг тонн 9581 ам.доллар) хүрсэн нь мягмар гарагийн хаалтын ханштай харьцуулахад 3%-иар өссөн байна.
Хятад улс Ковид-19-ийн хязгаарлалтыг цуцалснаар эдийн засаг нь сэргэнэ гэж хөрөнгө оруулагчид үзэж байна.
Эрэлт сайжирна гэж BMO банкны (Bank of Montreal) шинжээч Колин Хэмилтон хэлэв. "Зэсийн үнэ суурь үзүүлэлтээс бага зэрэг өссөн боловч түүхий эдийн нөөц хомсдож байна" гэж тэрбээр хэлэв.
“ Invest Khovd 2023” хөрөнгө оруулалтын форум эхэллээ
Өнөөдөр Ховд хотод “Invest Khovd 2023” хөрөнгө оруулалтын форум эхэллээ. Уг форум хоёр өдөр үргэлжлэх юм. Монгол Улсын Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй “Шинэ сэргэлтийн бодлого”, “Улаанбаатар хотоос орон нутагт шилжин суурьших иргэд, аж ахуйн нэгж байгууллагыг дэмжих тухай” Засгийн газрын тогтоолын хэрэгжилтийг хангах ажлын хүрээнд хийгдэж байгаа ажлын нэг нь энэ арга хэмжээ юм.
Саудын Араб газрын тосны худалдааг доллараас бусад валютаар хийхэд бэлэн байна
Саудын Арабын Сангийн сайд Мохаммед Аль-Жадаан мягмар гарагт Давос хотноо дэлхийн хамгийн том түүхий нефтийн экспортлогч Саудын Араб нефтийн худалдааг ам.доллараас өөр валютаар хийх асуудлыг хэлэлцэхэд нээлттэй гэж Блүүмбергт өгсөн ярилцлагадаа мэдэгджээ.
Саудын Арабын зүгээс газрын тосны худалдааг ам.доллараас бусад валютаар хийх боломжтой гэсэн дохио өгч байгаа нь дэлхийн нефтийн худалдаанд тогтсон АНУ-ын долларын ноёрхолд нэг аюул учруулж болзошгүй юм.
Аль-Жадаан Блүүмбергт өгсөн ярилцлагадаа "Худалдаагаа бид доллар, еврогоор эсвэл Саудын риалаар хийх үү гэдгийг хэлэлцэхэд ямар ч асуудал байхгүй." гэжээ.
Хавирга-Ар хашаат боомтын ачаа тээвэр эргэн сэргэнэ
Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг БНХАУ-ын Гадаад хэргийн сайд Чинь Гантай утсаар ярьж өндөр хариуцлагатай албан тушаалд томилогдсонд нь дахин баяр хүргээд, Монгол, Хятадын харилцаа, хамтын ажиллагааны талаар санал солилцсон байна. Гадаад харилцааны сайд нар Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийн БНХАУ-д хийсэн төрийн айлчлалын үеэр тохиролцсон асуудлуудыг урагшлуулж, ажил хэрэг болгохын төлөө нягт хамтран ажиллахаар болжээ. Энэ хүрээнд хоёр улсын худалдаа, эдийн засгийн хамтын ажиллагааг улам идэвхжүүлэх, хилийн боомтын зорчигч болон ачаа тээврийн урсгалыг нэмэгдүүлэх, Гашуунсухайт–Ганцмод, Ханги–Мандал боомтын төмөр замын холболтын ажлыг эрчимжүүлэх талаар ярилцсан байна.
2030 онд дэлхийн томоохон зах зээлд борлуулагдах автомашины тал хувь нь цахилгаан болно
2030 он гэхэд Хятад, Европ, АНУ-ын гурван том цахилгаан автомашины зах зээлд зарагдсан хоёр автомашин тутмын нэг нь цахилгаан автомашин байх болно гэж Олон улсын эрчим хүчний агентлагийн (ОУЭХА) гүйцэтгэх захирал Фатих Бирол мягмар гарагт Швейцарийн Давос хотноо болж буй Дэлхийн эдийн засгийн форумын үеэр мэдэгдэв. "Эдгээр орнуудад эрчим хүчний хямралыг даван туулах арга хэмжээ авахаас гадна бүтцийн томоохон өөрчлөлтүүд явагдаж байна" гэж Бирол хэлэв.
2022 оны тавдугаар сард нийтлэгдсэн “2022 оны дэлхийн цахилгаан автомашины төлөв байдал” (Global EV Outlook 2022) тайланд цахилгаан автомашины борлуулалт дээд амжилтыг эвдсэн хэвээр байгаа ч, үйлдвэрлэлд шаардлагатай эрдэс түүхий эдийн хангамжийн асуудал тулгараад байна” хэмээн ОУЭХА мэдэгджээ. ОУЭХА-ийн мэдээлснээр батерейны металл боловсруулалтын дийлэнх нь Хятадад хийгддэг тул цахилгаан машины батерейны нийлүүлэлтэд хүндрэл тулгардаг.
Олборлох үйлдвэрлэлийн салбар 32,1 %-иар өссөн байна
Монгол Улсын нийгэм эдийн засгийн 2022 оны статистикийн урьдчилсан үзүүлэлтийг Үндэсний статистикийн хороо өнөөдөр сэтгүүлчдэд танилцууллаа. Эдийн засгийг бүхэлд нь тольдох боломжийг олгодог нийгэм эдийн засгийн эдгээр үзүүлэлтийн нэг нь гадаад худалдааны тэнцэл. Алтны хилийн дундаж үнэ 2022 оны 12-р сард өмнөх сараас килограмм тутамд 3,3 доллароор, нүүрсний хилийн дундаж үнэ 8 доллароор тус тус өсжээ. Харин боловсруулаагүй газрын тосны хилийн дундаж үнэ баррель тутамд 11,4 доллароор буурсан үзүүлэлттэй байна.
Хятадын эдийн засгийн өсөлт нь сүүлийн 46 жилийн хоёр дахь хамгийн доод өсөлт боллоо
Хятадын эдийн засаг 2022 оны IV улиралд өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад 2.9%-иар өссөн. Энэ нь өмнөх улирлын 3.9%-ийн өсөлтөөс буурсан үзүүлэлт болсон байна.
Хятадын эдийн засгийн өсөлт 2022 онд 3%-д хүрч, зорилтот 5.5%-иас доогуур гарлаа. Хятад өнгөрсөн онд эдийн засгийн өсөлтөө 5.5% орчимд хүргэх зорилт тавьсан ч коронавирусын улмаас энэ нь биелэх боломжгүй болсон юм.
2022 онд Хятадын дотоодын нийт бүтээгдэхүүн 121 их наяд юань (18 их наяд ам.доллар) хүрсэн нь 2021 оны ДНБ-тэй харьцуулахад (114.37 их наяд юань) бага зэрэг өссөн үзүүлэлт юм.
Хятадын 2020 оны 2.3%-ийн эдийн засгийн өсөлт 1976 оноос хойших хамгийн бага өсөлт байсан бол 2022 оны өсөлт нь хоёр дахь хамгийн доод үзүүлэлт боллоо.
Казахстан улс энэ онд газрын тосны экспортоо нэмэгдүүлнэ
Казахстанд олборлосон газрын тосны ихэнх хэсгийг тээвэрлэх, экспортлох ажлыг хариуцдаг Каспийн хоолойн консорциум (КХК) Хар тэнгис дэх экспортын терминалууд руу илүү их хэмжээний түүхий нефтийг дамжуулахад бэлэн байна гэж Ерөнхий захирал Николай Горбан нэгдүгээр сарын 13-нд мэдэгдэв.
Өнгөрсөн онд Тенгиз-Новороссийскийн хоолойгоор нийт 58.7 сая тонн газрын тос дамжуулсан бөгөөд түүнээс 52.2 сая тонныг нь Казахстанд олборлосон гэж Н. Горбан Казахстаны Эрчим хүчний сайд Булат Акчулаковт болсон уулзалтын үеэрээ мэдэгдэв.
Каспийн тэнгис дэх Казахстаны аварга том нефтийн ордуудаас Оросын Хар тэнгисийн эрэг дэх Новороссийск боомт хүртэлх 1500 км урт КХК-ийн дамжуулах хоолой нь Казахстаны нийт нефтийн экспортын гуравны хоёроос илүүг дамжуулдаг.
Шведийн хойд бүс нутагт газрын ховор металлын асар том орд нээгджээ
Гар утаснаас сансрын хөлөг хүртэл олон төрлийн бүтээгдэхүүнд ашиглагддаг ховор элементийн Европ дахь хамгийн том ордыг Шведэд нээн илрүүлжээ.
Одоогоор Европт ховор элементийг олборлодоггүй бөгөөд энэхүү нээлтийг Европын Холбоог Хятадын хараат байдлаас гарах арга зам хэмээжээ.
Цахилгаан тээврийн хэрэгсэл, салхин сэнсний эрэлт нэмэгдэх төлөвтэй байгаа тул энэхүү нээлт нь ногоон эрчим хүчний хувьд “шийдвэрлэх” нөлөө үзүүлнэ гэж үзэж байна. 2021 онд Европын холбоонд ашигласан газрын ховор элементийн 98%-ийг Хятадаас импортолжээ. Одоогоор Шведийн алс хойд хэсэгт нэг сая гаруй тонн ховор элементийн нөөц олдсон гэж мэдээлсэн.
Хэдийгээр энэ нь чухал нээлт боловч АНУ-ын тооцоолсон дэлхийн 120 сая тонн нөөцтэй харьцуулахад багахан хэсэг юм.
Газрын ховор элемент нь өдөр тутмын амьдралд нэн чухал олон төрлийн бүтээгдэхүүн, дэд бүтцэд ашигладаг 17 элементийн бүлгийг хэлдэг.
Сэргээгдэх эрчим хүчний салбарт ажлын байр нэмэгдэж байна
2021 онд дэлхийн сэргээгдэх эрчим хүчний ажлын байр 12.7 саяд хүрсэн бөгөөд энэ хандлага цаашид ч үргэлжлэх төлөвтэй байна. Сэргээгдэх эрчим хүч рүү шилжихийн хэрээр дэлхий даяар чулуужсан түлшний ажлын байр эрс багасна гэж болгоомжилж байгаа ч ногоон эрчим хүчний боломжууд хурдацтай нэмэгдэж байна. IRENA (Олон улсын сэргээгдэх эрчим хүчний агентлаг) болон ОУХБ (Олон улсын хөдөлмөрийн байгууллага) -аас гаргасан “Сэргээгдэх эрчим хүч ба ажлын байрны 2022 оны тойм”-д мэдээлснээр сэргээгдэх эрчим хүчний ажлын байрны тоо 2020-2021 оны хооронд дэлхий даяар 700 мянгаар өссөн байна. Нарны эрчим хүч одоогоор сэргээгдэх эрчим хүчний хамгийн олон буюу 4.3 сая ажлын байр бий болгосон. Энэ нь сэргээгдэх эрчим хүчний салбарын нийт ажлын байрны гуравны нэг орчим хувь болж байна. Хятад дэлхийн сэргээгдэх эрчим хүчний ажлын дийлэнх буюу 42%, Европын Холбоо болон Бразил тус бүр 10%, АНУ болон Энэтхэг хоёр тус бүр 7%-ийг эзэлдэг.
Экспортын нүүрсний цахим арилжааны туршилт амжилттай боллоо
Өнөөдөр Монголын Хөрөнгийн биржид экспортын нүүрсний цахим арилжааны эхний туршилт болжээ. Засгийн газар экспортод гаргах нүүрсний нээлттэй цахим арилжааны журмыг батлан гаргасан. Энэ журам Уул уурхайн бүтээгдэхүүний биржийн тухай хууль хүчин төгөлдөр болох хүртэл буюу энэ оны зургаадугаар сарыг дуустал хэрэгжих юм.
“Эрдэнэ Ресурс” Монголиан Майнинг Корпорэйшнтэй стратегийн түншлэлийн гэрээ байгууллаа
Эрдэнэ Ресурс Девелопмент Корпораци (TSX:ERD | MSE:ERDN) нь Баянхөндий алтны төслийг хөгжүүлэх зорилгоор Монголиан Майнинг Корпорэйшн-тэй стратегийн түншлэл болон хөрөнгө оруулалтын гэрээ байгуулсанаа зарлалаа. Энэхүү стратегийн түншлэлийн хүрээнд Монгол Улсын тэргүүлэгч үнэт металлын хайгуулын компани үндэсний томоохон олборлогч компанитай хамтран Хөндий эрдсийн дүүргийг хөгжүүлэх юм.
“Эрдэнэ Ресурс”-ийн Ерөнхийлөгч, Гүйцэтгэх захирал Петер Акерли “Бид Монгол Улсын уул уурхайн хувийн хэвшлийн тэргүүлэгч компани болох MMC-тэй стратегийн түншүүд болж байгаад баяртай байна. Манай хайгуулын туршлага, MMC-ын олборлолт болон гүйцэтгэлийн чадваруудыг хослуулснаар Баян хөндий алтны төсөл амжилттай хэрэгжиж, Хөндий эрдсийн дүүргийг тэлэх боломжуудыг улам бататгаж, бүх оролцогч талуудад өгөөжийг нэмэгдүүлэх боломж бүрдэнэ. Энэхүү түншлэл нь Хөндий эрдсийн дүүргийг эдийн засгийн эргэлтэд оруулахад чухал алхам болно” хэмээн өгүүлжээ.
“Роснефть” компани “Сибирийн хүч-2” хоолойгоор дамжуулан Хятадад байгалийн хий нийлүүлэхээр төлөвлөж байна
Оросын газрын тосны "Роснефть" компани байгалийн хийн нөөцөө “Сибирийн хүч” хоолойн хоёр дахь замаар Хятад руу экспортлох орон зай хайж байна гэж Оросын өдөр тутмын "Коммерсант" сонин даваа гарагт эх сурвалжаас иш татан мэдээлэв.
Владимир Путины ойрын холбоотон гэгддэг “Роснефть” компанийн Гүйцэтгэх захирал Игорь Сечин ОХУ-ын Ерөнхийлөгчид захидал бичиж, “Оросын байгалийн хийн “Газпром” компаниас гадна “Роснефть” компанийг “Сибирийн хүч-2” хоолойгоор байгалийн хий нийлүүлэх боломжтой” гэжээ.
Найман жил бүтээн байгуулалтын ажил өрнөсний эцэст 2019 оны сүүлээр ашиглалтад орсон “Сибирийн хүч” хоолойгоор Орос Хятадад байгалийн хий нийлүүлж байна. “Сибирийн хүч-2” хоолой 2030 он гэхэд ашиглалтад орж, ОХУ-ын баруун хэсэгт орших хийн ордуудыг ОХУ-ын зүүн хэсгийн ордуудтай холбож, Монголоор дамжуулан Хятад руу хий нийлүүлэх төлөвлөгөөтэй.
Хөгжлийн банкны зээлийн үлдэгдэл 2,7 их наяд төгрөг
Хөгжлийн банк 2022 оны 1 дүгээр сарын 20-ны өдрөөс хойш 2023 оны 1 дүгээр сарын 9-ний өдрийг хүртэлх хугацаанд нийт 1081.2 тэрбум төгрөгийн зээл барагдуулжээ. Үүнээс 726.6 тэрбум төгрөг бэлэн мөнгөөр, 174.0 тэрбум төгрөг нь өмчлөх бусад үл хөдлөх хөрөнгөөр, 180.6 тэрбум төгрөг нь үнэт цаасаар эргэн төлөгдсөн байна.
Рио Тинто, Хятадын Baowu нар Гвиней улсад хамтарсан үйлдвэр байгуулах дараагийн алхамаа хийлээ
Рио Тинтогийн Гвиней дахь салбар Симандоугийн төмрийн хүдрийн том ордын дэд бүтцийг хөгжүүлэх талаар Хятадын Baowu корпорац болон томоохон түншүүдтэй тохиролцоонд хүрлээ.
Симандоу нь Гвиней улсын алслагдсан бүс нутагт оршдог бөгөөд төмрийн хүдрийг уурхайгаас зах зээл рүү тээвэрлэх дэд бүтэц хөгжөөгүй байдал нь уг нутгийн хөгжилд саад болоод удаж байна. Далайн эрэг хүртэл 600 км төмөр зам барих хөрөнгө оруулалт Гвинейн Засгийн газарт шаардлагатай байгаа юм.
Рио Тинтогийн Гвиней дахь салбар нь өнгөрсөн долдугаар сард Winning Consortium Simandou (WCS) болон Гвинейн Засгийн газартай төмөр зам, далайн боомтын дэд бүтцийг хөгжүүлэх зорилгоор хамтарсан компани байгуулсан.
“Монголын геологи, хайгуул 2023” чуулга, уулзалт болно
Монголын үйлдвэрлэлийн геологичдын холбооны санаачилгаар төрийн захиргаа, эрдэм шинжилгээний байгууллага, их сургуулиудтай 2009 оноос хамтран зохион байгуулж ирсэн “Монголын геологи, хайгуул-2023” XIII удаагийн чуулга уулзалт, үзэсгэлэнг энэ оны гуравдугаар сарын 30, 31-ний өдрүүдэд Улаанбаатар хотноо зохион байгуулахаар болжээ.
